Umowa koalicyjna została opublikowana. Choć brakuje liczb, punkt wyjścia jest dobry i wskazuje na głęboką lekcję, którą odrobiła opozycja w temacie państwa dobrobytu. Co zwróciło moją uwagę z perspektywy gospodarczej? Omówienie poniżej.
Formująca się koalicja rządowa wysłuchała głosu ekonomistów i społeczników. Dziękujemy za to. Nie ma śladu po dezinformacjach o „zapaści”, „dziurze”, „ukrytym długu”. Tak jak wyjaśniliśmy w #List100, ta panika niczemu nie służyła. Dobrze, że koalicja skupi się na tym co najważniejsze, czyli zwiększenie demokratycznej kontroli i transparentności.
„Podejmiemy działania na rzecz przywrócenia transparentności finansów Państwa oraz zapewnienia nad nimi demokratycznej kontroli. Strony Koalicji będą dążyć do poprawy stanu finansów publicznych. Pierwszym krokiem będzie publikacja Białej Księgi finansów państwa. Przeprowadzimy przegląd powołanych przez naszych poprzedników instytucji, m.in. pod kątem ich przydatności i kosztów funkcjonowania.”
Potwierdzenie podwyżek dla budżetówki
„wspieranie zawodów kluczowych dla funkcjonowania państwa i przyszłości naszych dzieci. Strony Koalicji potwierdzają pilną potrzebę podwyżek dla nauczycieli, pracowników służby publicznej, w tym administracji, sądów i prokuratury”
Mało konkretne finansowo, ale kierunkowo potrzebne reformy w ochronie zdrowia (po więcej na ten temat ode mnie zapraszam na długi wywiad)
„Podniesiemy nakłady na ochronę zdrowia. Zniesiemy limity na leczenie przez NFZ. Wprowadzimy mechanizmy oddłużania szpitali i urealnimy wycenę świadczeń zdrowotnych. Zapewnimy powszechną i dostępną pomoc psychologiczną i psychiatryczną finansowaną przez państwo. Zwiększymy rolę placówek Podstawowej Opieki Zdrowotnej.„
Kolejne „inwestycje w regenerację” czyli edukacje, posiłki w szkołach (sukces Lewicy), mniej propagandy BiZ a więcej WSPÓŁpracy
„Efektywnie zwiększymy wydatki budżetowe na edukację. Zadbamy o zdrowe wyżywienie dzieci w szkołach. „Odchudzimy” i zmienimy podstawę programową, tak aby szkoły uczyły kompetencji przyszłości, związanych z rozwojem nowych technologii, zdolności syntetycznego myślenia i współpracy w grupie”
Odrobiona lekcja ekonomii feministycznej: żłobki i prawa pracownicze wspierające matki
„Szczególny nacisk zostanie położony na rozbudowę sieci żłobków. Jednocześnie strony Koalicji zgodnie przyznają, że w trosce o budowanie kapitału społecznego i wyrównywanie pozycji kobiet na rynku pracy, koniecznym jest zapewnienie dodatkowego wsparcia kobiet w powrocie do pracy po urlopie macierzyńskim. Strony Koalicji będą współpracować na rzecz likwidacji luki płacowej”
Niejasne/niepokojące deklaracje o konkurencji na rynku energii (likwidacja taryf dla gosp. domowych?) i prosumeryzm bez słowa o najważniejszym czyli budowie spółdzielni energetycznych
„Zapewnimy niskie ceny energii gospodarstwom domowym i firmom w oparciu o mechanizmy zdrowej konkurencji oraz jasne zasady działania rynku. Jednym z fundamentów rynku będzie energetyka prosumencka, zapewniająca milionom obywateli możliwość uczestnictwa w procesie wytwarzania energii.”
Zapowiedź Społecznej Rady Nadzorczej w lasach oraz kierunek na regenerację środowiskową
„20 proc. najcenniejszych obszarów leśnych zostanie wyłączone z wycinki, eksport nieprzetworzonego drewna zostanie ograniczony, a drewno będzie służyć przede wszystkim polskim przedsiębiorcom. Wprowadzimy zakaz spalania drewna w energetyce zawodowej. Ustanowimy społeczny nadzór nad lasami oraz wdrożymy program odnowy bagien i torfowisk. W porozumieniu z lokalnymi społecznościami zwiększymy powierzchnię parków narodowych.”
Wzmocnienie Państwowej Inspekcji Pracy zdecydowanie cieszy. Mniejsze podatki na pracę – jak pisaliśmy w #List100 tak, ale zrównoważmy to podatkami na zyski i majątki (np. spekulacja mieszkaniowa)
„Strony Koalicji zgodnie deklarują gotowość do zmniejszenia obciążeń podatkowych nakładanych na pracujących, w celu pobudzenia aktywności zawodowej i wsparcia rodzin. Widząc potrzebę wsparcia 16 milionów pracowników dofinansujemy Państwową Inspekcję Pracy, by efektywnie broniła ich praw.”
System podatkowy wymaga większego uproszczenia, ale zapowiedzi chorobowego w 100% na ZUS i wakacji ZUS (zamiast szkodliwej „dobrowolności”) na plus
„Potężny wzrost kosztów prowadzenia działalności gospodarczej w ostatnich latach musi być zatrzymany, dlatego strony Koalicji wprowadzą zasadę, że chorobowego pracownika już od pierwszego dnia będzie płacone przez ZUS. Zapewnimy kasową metodę rozliczania podatku PIT przed przedsiębiorców. Dla przedsiębiorców, odprowadzających składki za siebie, wprowadzimy możliwość czasowego zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne.”
Postulaty Agrounii zapisane w umowie koalicyjnej, mam nadzieję dalej wspierać ich realizację
„będziemy podejmować działania na rzecz polskich rolników m.in. poprzez budowę nowej infrastruktury logistycznej – takiej jak port zbożowy i nowe powierzchnie magazynowe. Będziemy wspierać polską produkcję np. wprowadzając obowiązek flagowania produktów (..) Wprowadzimy maksymalnie 30-dniowy termin płatności przez markety i przedsiębiorstwa skupowe dla wytwórców żywności i zapewnimy jego egzekwowanie. Stworzymy fundusz stabilizacyjny w celu ograniczenia strat wynikających z nieuczciwych praktyk pośredników.”
W nauce większe nakłady (czyli jakie?) i zmiana punktozy (na co?)
„Zmienimy system punktacji za publikacje naukowe. Strony Koalicji zgodnie deklarują, że dla poprawy konkurencyjności polskiej gospodarki niezbędne będzie zdecydowane zwiększenie nakładów na badania i rozwój”
Asystencja, renta wdowia, przywrócenie emerytur mundurowym i aktywizacja osób starszych raczej na plus
„Świadczenia społeczne muszą być uzupełnione, zwłaszcza w obszarze systemowego wsparcia rodzin, osób z niepełnosprawnościami, opiekunów osób niesamodzielnych i seniorów.”
Niejasne deklaracje dotyczące mieszkań, bo „zauważenie” działalności pozadeweloperskiej to za mało – tu powinny być liczby!
„Strony Koalicji stworzą warunki dla istotnego przyspieszenia tempa oddawania nowych mieszkań: własnościowych, dostępnych na najem realizowany także przez samorządy oraz mieszkań socjalnych i komunalnych. Państwo będzie też wspierać samorządy w remontach pustostanów na cele mieszkaniowe.”
Dobrze, że pojawia się transport publiczny, jednak brakuje mechanizmów czy sposobów finansowania
„Koalicja aktywnie wesprze proces przywracania połączeń autobusowych oraz rozwijania sieci kolejowej, aby zatrzymać i odwrócić negatywne trendy w tym zakresie. Środki budżetowe oraz fundusze unijne, których uruchomienie będzie zadaniem Koalicji, zapewnią poprawę jakości komunikacji zbiorowej.”
Większy udział samorządów w PIT to początek – uczciwie byłoby chyba zacząć rozmowę tez o udziale w wielokrotnie większym VAT.
„Będziemy zatem dążyć do przywrócenia samorządom szerokiej autonomii. Wzmocnimy ich dochody własne, m. in. poprzez zwiększony udział w podatku PIT”
Czy istotnie NGOsy będą mogły liczyć na rzetelne oceny? Ocenimy jak zobaczymy nowe rozdania.
„Stworzymy system sprawiedliwego rozdziału środków publicznych, w którym jedynym kryterium będą merytoryczne wartości projektów zgłaszanych przez NGO-sy, a nie poglądy ich członków.”
Ze swojej strony mogę dodać, że bolesny jest niemal całkowity brak tematyki cyfrowej, technologicznej i rozwojowej. Jesteśmy kompletnie nieprzygotowani na wdrażanie ogromnych unijnych aktów regulacji Big Tech, o które przez lata walczyłem ja czy @szymielewicz. Nie widać też konkretów o polskim #AI czy wspólnicy danych. Z drugiej strony @KGawkowski jako wicepremier to światełko w tunelu, że te sprawy będą dopilnowane.
[od redakcji] Treść umowy koalicyjnej znajduje się TUTAJ.
