Czy wojsko zabierze nam SUV-y? Kiedy jest to zgodne z prawem, a kiedy mamy do czynienia z dezinformacją? Radzimy jak się bronić.
W kwietniu 2024 r. właściciel Toyoty Hilux z Międzyrzecza miał otrzymać zawiadomienie o wszczęciu postepowania administracyjnego o treści (pisownia oryginalna):
Działając na podstawie art. 61 § 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U.2023.775 t.j.) oraz na podstawie art. 628 i 630 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U.2024.248 t.j) zawiadamiam o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wniosku nr 189/Rz/2024 Wojskowego Centrum Rekrutacji w Gorzowie Wlkp. z dnia 11 kwietnia 2024 r. dotyczącego przeznaczenia rzeczy ruchomej Samochód Toyota Hilux nr rej. FMI58800 (1 szt.) – w ramach świadczeń rzeczowych planowanych do wykonania w razie ogłoszenie mobilizacji i w czasie wojny, na rzecz 11 Pułku Logistycznego
Pismo zawiera też dokładne dane adresowe, pod który należy dostarczyć pojazd oraz terminy:
Miejsce dostarczenia: jednostka Wojskowa 2649, ul. Żarska – brama nr 14, 68-100 Żagań;
Termin dostarczenia: przedmiotu świadczeń: do godziny 00:00 drugiego dnia mobilizacji
Źródło: X
Okazuje się, że podobne pisma to nic nadzwyczajnego i tak po prostu wygląda standardowa procedura wojskowa. Ale czy urzędowe zawiadomienie nie wprowadza w błąd?
Wojskowe Centrum Rekrutacji w Gorzowie Wielkopolskim, udzieliło komentarza w tej sprawie portalowi finanse.wp.pl.
Wojsko ma prawo wnioskować o nałożenie obowiązku świadczeń rzeczowych właśnie na takie pojazdy. Taki obowiązek może zostać nałożony na osoby prywatne i na firmy. Wojsko ma dostęp do bazy CEPIK, stąd wiadomo, ile aut jest w danym regionie. por. Przemysław Walczak
Nie każdy SUV to SUV
Twój SUV niekoniecznie będzie w kręgu zainteresowania wojska. Armia w razie zagrożenia militarnego wykorzystuje samochody terenowe z podwoziem pick-up lub zabudowane.
Nie każdy SUV spełnia wymogi auta terenowego. Z definicji, Sport Utility Vehicle, czyli SUV, to połączenie cech samochodu osobowego i terenowego. SUV może mieć zatem gorsze zawieszenie w porównaniu do klasycznej terenówki (jak wspomniana w piśmie wyżej Toyota Hilux).
W Polsce mamy do czynienia z pewnym skrótem pojęciowym. SUV to marketingowe określenie samochodu terenowego, jednak pod względem technicznym nie zawsze SUV musi być terenówką.
Dla wojska takie rozróżnienie jest kluczowe, bo nie każdy samochód określany mianem SUV poradzi sobie w grząskim terenie, na skałach czy w wodzie o głębokości większej, niż prześwit, który posiada.
SUV i terenówka – różnice | ||
| element pojazdu | SUV | Terenówka |
| reduktor terenowy | może występować lub nie | tak |
| blokada międzyosiowa | brak lub niepełna | tak |
| zawieszenie | miękkie, zbliżone do aut osobowych | twarde i wytrzymałe w terenie |
| przeniesienie napędu | bezpośrednio poprzez sprzęgło międzyosiowe i skrzynię biegów | Bezwarunkowe blokowanie dyferencjałów i ciągłe przełożenie mocy na wszystkie koła |
| izolacja od warunków zewn. | zbliżona do aut osobowych | bardziej wydajny system chłodzenia, lepszy układ smarowania i więcej zabezpieczeń przed wodą oraz zalaniem silnika |
| konstrukcja silnika | może być poprzeczny | nie może być poprzeczny ze względu na obecność reduktora terenowego |
Na podstawie gezet.pl
Kiedy wojsko może zgłosić się po samochód?
Zgodnie z Ustawą o obronie Ojczyzny ewidencji wojskowej podlegają wszelkiego rodzaju pojazdy cywilne, tym samochody i motocykle. A dokładnie Art. 628. 1.
Co mówi prawo?
Wojsko może się zgłosić po pojazd nie tylko w czasie wojny czy mobilizacji, ale i pokoju.
To konkretnie 3 przypadki:
1. w ramach sprawdzenia gotowości mobilizacyjnej Sił Zbrojnych – zabranie pojazdu na 48 godzin do trzech razy w roku;
2. w ramach ćwiczeń wojskowych – na 7 dni, ale tylko raz do roku;
3. w stanie wyższej konieczności – powodzi czy epidemii, bez ograniczeń czasowych.
Na potrzeby wojska mogą trafić tylko te pojazdy, które wcześniej zostały wpisane do wojskowej ewidencji. Najpierw muszą się tam jednak znaleźć, czym zajmują się Wojskowe Komisje Uzupełnień, które mają wgląd do rejestrów pojazdów i zwrócą się do organów samorządowych, prosząc o włączenie samochodu lub motocykla do spisu ruchomości potrzebnych do realizacji zadań związanych z obroną kraju.
Jak przygotować auto dla wojska?
Jeśli dostaniesz zawiadomienie o dostarczeniu twojego samochodu do wskazanej jednostki wojskowej, należy pamiętać o kilku czynnościach. Według art. 633 Ustawy o obronie Ojczyzny:
Co mówi prawo?
W praktyce oznacza to, że twój samochód musi mieć ważne badanie techniczne i być tym samym dopuszczony do ruchu po drogach publicznych. Oraz posiadać komplet tablic rejestracyjnych. A poza tym obowiązkiem właściciela pojazdu jest dostarczenie ruchomości, która zawiera:
- pełny bak,
- kompletne wyposażenie,
- uzupełnione płyny eksploatacyjne,
- opony z odpowiednim bieżnikiem i ciśnieniem.
Jakie pojazdy może przejąć wojsko?
Najbardziej pożądanym rodzajem pojazdów są samochody terenowe z napędem 4×4, które poradzą sobie w trudnym terenie leśnym czy podmokłym. Jednak zawiadomienia o wezwaniu do wykonania świadczenia rzeczowego na rzecz obrony mogą też trafić do właścicieli autobusów, samochodów dostawczych, samochodów ciężarowo-skrzyniowych, motocykli terenowych, quadów, przyczep, a nawet koparek czy spychaczy.
Wspomniana Ustawa o obronie ojczyzny dotyczy nie tylko Wojska Polskiego, ale też Policji, Agencji Bezpieczeństwa wewnętrznego, Straży Granicznej, Straży Pożarnej i Służby Więziennej. Teoretycznie więc jest możliwe, że służbom przyda się twój samochód osobowy czy skuter, ale wszystko zależy od okoliczności i skali zagrożenia, dlatego nie należy wyciągać zbyt daleko idących wniosków.
Odszkodowanie od wojska za prywatny samochód
Jako właściciel pojazdu masz pewne obowiązki w związku z dostarczeniem mienia ruchomego, ale ma je również wojsko.
Gdy rekwizycja samochodu lub motocyklu na potrzeby armii czy innej służby dobiegnie końca, pojazd musi zostać zwrócony w stanie niepogorszonym. Jeśli zatem auto wróci do ciebie uszkodzone, wojsko pokryje koszty naprawy, co również reguluje Ustawa o obronie Ojczyzny.
Wojsko Polskie zwróci ci także brakujące paliwo – to w przeliczeniu na kilometry lub doby:
- motorower – 0,1382 zł za kilometr,
- motocykl – 0,2302 zł za kilometr,
- samochód osobowy do 900 ccm – 0,5214 zł za kilometr,
- samochód osobowy powyżej 900 ccm – 0,8358 zł za kilometr,
- samochód ciężarowy o ładowności do 2 ton – 156,06 zł za dobę,
- samochód ciężarowy o ładowności 2-8 ton – 271,38 zł za dobę,
- samochód ciężarowy o ładowności powyżej 8 ton – 393,50 zł za dobę.
