Peder Valentin Rosenkilde urodził się 6 sierpnia 1772 roku w Stavanger. Swoją edukację odbywał w szkole w Hamburgu, by potem powrócić do Stavanger i założyć własne przedsiębiorstwo.
Dziękujemy, że nas czytasz! Będziemy ogromnie wdzięczni, jeśli zdecydujesz się wesprzeć Srebrny Kompas na Zrzutce! Dziękujemy!
Na początku Peder Rosenkilde był właścicielem firmy żeglugowej, i armatorem kilku statków. Dość szybko został też kupcem, miejskim radnym, konsulem i politykiem. Peder reprezentował Stavanger na Zgromadzeniu Narodowym w Eidsvoll, gdzie stał się entuzjastycznym zwolennikiem dążeń niepodległościowych Norwegii. Był ogólnie szanowanym dżentelmenem na Starym Mieście w Stavanger.
Peder wraz z małżonką Charlotte Sophie Winsnæs, urodzoną w Kopenhadze, zamieszkiwali w niewielkiej posiadłości w Straen. W 1812 Peder i Charlotte byli już małżeństwem od 16 lat i wtedy właśnie Peder Rosenkilde, być może za namową małżonki sprzedał stary dom i rozpoczął budowę nowej posiadłości Rosenkildehuset.
Wiosną 1813 roku to co dzisiaj znamy jako Rosenkildehuset, był już gotowy do zamieszkania. Nowa posiadłość kupiecka rodziny Rosenkilde, była największą budowlą drewnianą w Stavanger.
Główny budynek mieszkalny, miał 25 metrów długości, 6,6 metra szerokości i 12,5 metra wysokości. Znajdowało się w nim 20 pokoi, 32 okna i 6 pieców. W skład posiadłości wchodził nadbrzeżny hangar dla łodzi, z drewnianym pomostem do drogi, niewielki drewniany dom z kominkiem, piecem chlebowym i taras ogrodowy od strony Nedre Strandgate.
Posiadłość była tak imponująca, że „Branntakseringsnemda” – ówczesna Straż Pożarna wyceniła pożarowe ubezpieczenie posiadłości na 42 800 talarów („spesiedaler” rodzaj talarów, ówczesna waluta).
Dla porównania, kwota ubezpieczenia Stavangerskiej Katedry wynosiła 8000 talarów. I chociaż wartość Rosenkildehus została obniżona w 1817 r. do 6300 talarów nie ulega wątpliwości, że zarówno Charlotte jak i mieszkańcy Stavanger byli pod wielkim wrażeniem budowy Pedera.
W 1813 roku, duński Książę Christian Frederik, został ustanowiony Gubernatorem Norwegii.
Jego pierwszą misją, było zacieśnienie stosunków Norwesko – Duńskich. W tym celu, Christian Frederik odbył szereg podróży po Norwegii. I tak Książę Christian Frederik zawitał do Stavanger. Ponieważ jego wizyta, zbiegła się z 27 urodzinami Księcia (był to 18 września 1813 roku) miasto postanowiło wydać przyjęcie, dla uczczenia tej rocznicy.
Na początku uroczystości odbywały się na świeżym powietrzu, gdzie aktor Knudsen wygłosił uroczystą mowę, by uhonorować Księcia. Żeński chór składający się z 24 wokalistek umilał uroczystość odśpiewując specjalnie na tę okazję ułożone pieści.
Następnie Peder Valentin Rosenkilde, zaprosił Księcia do swojej rezydencji, gdzie Charlotte uraczyła szacownego gościa, kilkoma pieśniami odśpiewanymi solo i czasem w duecie z aktorem Knudesn. Potem była kolacja dla tych, którzy byli w domu. Na zewnątrz wciąż zgromadzanych było wielu mieszkańców Stavanger, jednak niewiele dało się słyszeć z tego co dzieje się w ogromnym domu.
Peder Valentin Rosenkilde zmarł w 1836 roku, a jego syn Børge dalej prowadził działalność po swoim ojcu.
Jednak kondycja przedsiębiorstwa Rosenkilde szybko spadła i wkrótce posiadłość Rosenkildów musiała być zlicytowana. Dom został kupiony przez Tørres Andersen Rønneberg, za 21 000 koron.
W 1898 roku w ogromnym budynku zainstalowano kuchnię parową, i wykorzystywano jako jadłodajnię, która dostarczała 500 posiłków dziennie. Gmina Stavanger, w 1916 roku wykupiła tę działalność, i kontynuowała ją pod nazwą „Matsalgets Café”, która została zamknięta w 1974 r.
W latach 1957-1973 w budynku znajdował się też Urząd Pracy Stavanger, a później Zgromadzenie Studentów i Kolegium okręgowe w Rogaland.
Sławomir Podsiadłowski
